Không nên chủ quan vì có thể mắc ung thư da ở độ tuổi sớm

Bác sĩ Đỗ Thị Nhung

8 năm trước

Thỏa mãn với những làn da thời trang

Brittany là một cô gái trẻ thông minh. Đôi mắt của cô gái trẻ xanh sáng thế nhưng lại mang trên mình làn da xanh nhợt nhạt. Kể về nỗi kinh hoàng khi mắc ung thư da nhưng giọng cô rất điềm tĩnh và lạc quan: “Tôi nhớ chính xác lúc tôi bắt đầu tắm nắng”, Brittany nói: “Đó là năm 2002, khi tôi là một nữ sinh trung học 17 tuổi chuẩn bị đi chơi ở thị trấn quê tôi, Edgewate, Maryland. Tôi có một chiếc váy trắng, và nghĩ rằng một làn da rám nắng đi với chiếc váy này sẽ đẹp hơn. Thế là tôi tới salon làm nâu da lần đầu tiên”. Đây là một việc làm trái với ý của mẹ cô. Bởi vì theo bà thì “Brittany luôn tái xám như đứa trẻ, tôi rất lo lắng cho da con bé” và “Gia đình chúng tôi luôn có thói quen dùng mạng che nắng, đội mũ và tuyệt đối không nằm phơi nắng”.

Brittany là cô gái xinh đẹp nhưng mắc ung thư da do tắm nắng nhân tạo.

Dù đã có những phòng bị trước ánh nắng, nhưng Brittany vẫn bị cháy nắng từ khi mới tập đi. Lần cháy nắng đầu tiên đó làm cho làn da nhạy cảm của cô với những tổn hại tế bào dẫn đến ung thư da quái ác. Bác sỹ da liễu của Brittany, Beth Diamond, đã nói: “Lịch sử của sự cháy nắng lúc còn bé đặt bạn trước một rủi ro cao về ung thư da sau này”. Nhưng Brittany không ý thức được điều đó nên đã tới salon làm nâu da để biến làn da trắng của mình thành màu nâu thời trang. Cô nhớ lại: “Thời điểm đó, báo chí và các phương tiện truyền thông đều rùm beng về vẻ đẹp hấp dẫn và sự khỏe mạnh của làn da rám nắng. Và tôi muốn được như thế”. Rồi để chạy theo thời cuộc, Brittany tiếp tục làm rám da dù cho chuyến đi chơi đã qua. Lúc đó, cô bé cũng nghĩ như bao người khác rằng, làm da nâu ở hiệu sẽ ít nguy hiểm, thậm chí không sợ mắc ung thư da như phơi nắng trời. Brittany không hiểu rằng, tia UV dùng trong các salon cũng có khả năng đốt cháy làn da giống như nắng mặt trời. “Để có được màu da rám nắng, người tôi gần như phải đỏ tía lên. Còn để giữ được màu da ấy, tôi đã phải theo đuổi những buổi chạy điện tử 8 – 25 phút và phải làm như vậy hai lần mỗi tuần. Hai năm rưỡi tiếp theo thì tần suất chạy điện là ít nhất 4 lần mỗi tuần”. Brittany kể lại: Khi nhìn lại khoảng thời gian đó, tôi thấy mình như bị nghiện. Tôi luôn cảm thấy thích thú khi nằm dưới tia UV. Mặc lời can ngăn của mẹ, Brittany vẫn lao vào công cuộc làm nâu da, bởi ý nghĩ điên rồ rằng da của cô chưa đủ tối.

Tắm nắng nhân tạo khá phổ biến nhưng không hề an toàn.

Hậu quả khủng khiếp

Khi bị ung thư da triệu chứng đầu tiên cô thấy là bong da. Tiếp theo đó, là những nốt ruồi bất ngờ mọc trên lưng bị phát hiện khi du lịch cùng gia đình năm 19 tuổi. “Nó có ABCDs của ung thư da”, Brittany nhớ lại, theo cách ghi tốc ký của các bác sĩ dùng cho việc nhận dạng một nốt ruồi khả nghi thì A dành cho sự không đối xứng, B cho đường viền bất thường, C cho sự biến đổi màu sắc và D cho đường kính lớn hơn một cục tẩy bút chì. Tuy vậy, cô vẫn chưa đi khám bác sĩ da liễu: “Khi mắc ung thư da không khiến bạn có cảm giác ốm. Tôi đã nghĩ rằng tôi khỏe”. Cô đã không hề ý thức được hậu quả nghiêm trọng từ căn bệnh ung thư và tiếp tục tới các salon vài lần mỗi tuần. Chín tháng sau đó, một lần nốt ruồi kỳ cục kia bị dây áo lót khứa vào và chảy máu, buộc Brittany phải đến gặp bác sĩ của mình là Diamond và phải phẫu thuật cắt bỏ nốt ruồi vào ngày hôm sau. Sau đó sẽ gửi nó cho nhà nghiên cứu bệnh học. Cuộc phẫu thuật đòi hỏi gây tê vùng đó nhưng vẫn rất đau đơn. Các bác sĩ phải đào sâu vào lưng để cắt bỏ hoàn toàn nốt ruồi. Sau đó là đến một chẩn đoán khủng khiếp: khối u giai đoạn 1B. Nhưng dẫu vậy cô vẫn còn may mắn; nếu ung thư tiến triển sâu hơn có thể cô đã đối mặt với việc phải chữa bằng hóa học và phóng xạ để ngăn nó di căn ra khắp cơ thể. Brittany nhớ lại: “Khi nghe những tin đó, tôi rất giận dữ vì không ai khác chính tôi đã gây ra điều này cho bản thân mình”. Sau phẫu thuật đó, bác sĩ đã chụp cắt lớp toàn bộ cơ thể Brittany để tìm những nốt ruồi khả nghi vì khi có u ác thì những nốt ruồi khác của người bệnh luôn có nguy cơ phát triển thành bệnh. Trong hai tháng tiếp theo, Brittany đã phải chịu 15 cuộc phẫu thuật để cắt bỏ và sinh thiết những nốt ruồi trông kỳ cục khác; tổng số phẫu thuật cho đến nay là 26. “Không có vết ruồi nào chuyển thành ung thư nhưng mỗi nốt đều là tiền báo bệnh ung thư, nghĩa là có cơ hội khá lớn nó sẽ chuyển thành ung thư”, cô nói.

Cuộc chiến ròng rã

Những cuộc phẫu thuật đã để lại trên thân thể cô những vết sẹo dài cỡ từ một cục tẩy bút chì cho tới 7cm, đấy là chưa kể tới vết sẹo dài 24cm ở lưng trong lần phẫu thuật đầu tiên và cũng là phẫu thuật sâu nhất. “Tôi đã phải cắt bỏ nốt ruồi ở ngực, lưng, hông và đầu gối”, Brittany nói, “Đôi khi phụ thuộc vào các kết quả sinh thiết mà bác sĩ phải làm lại hai ba lần để lấy đi tất cả các mô tiền báo ung thư”. Tồi tệ hơn những tổn hại thể chất mà khi mắc ung thư da mang lại là những nỗi lo tinh thần dai dẳng bám theo cô suốt đời. “Sau phẫu thuật, bạn sẽ thấy dịu bớt, nhưng có một tỷ lệ tái phát khá cao với u ác và tương quan là các khối u não”, Brittany đau đớn nói. Vài tháng đầu tiên sau phẫu thuật là thời kỳ căng thẳng nhất: Cô phải kiểm tra cục u bạch huyết liệu có lan rộng, chiếu tia X quang ngực để kiểm tra các di căn, cắt lớp CT, cắt lớp Pet, sinh thiết và âm biểu đồ.

Hiện tại, bệnh tình của cô không còn nghiêm trọng, nhưng khả năng mắc ung thư da trở lại là điều không thể dự đoán. Cô sẽ phải cẩn trọng từ bây giờ, làm những cuộc tự kiểm tra về da và gặp bác sĩ 6 tháng một lần cho đến cuối đời.

Nguồn: http://news.zing.vn/ung-thu-da-tuoi-20-post20663.html