Tầm soát ung thư và những điều cần biết

Tầm soát ung thư tràn lan

Hiện nay, có rất nhiều bệnh nhân được chỉ định tầm soát ung thư tràn lan mà không hề biết mình đang được xét nghiệm gì, bộ phận nào. Bác sĩ Nguyễn Ngọc Anh, trưởng Trung tâm Ung bướu và y học hạt nhân Bệnh viện Nhân Dân 115, cho rằng những xét nghiệm này chỉ nên chỉ định với người được chẩn đoán mắc bệnh ung thư, các chỉ số xét nghiệm đánh giá diễn tiến bệnh thế nào chứ không có giá trị tầm soát bệnh. Đáng nói dù bệnh nhân là nữ nhưng trong số các xét nghiệm được yêu cầu có cả xét nghiệm ung thư tuyến tiền liệt.

Ngược lại, những bệnh nhân nam cũng mắc phải những trường hợp tương tự nêu trên. Hiện có nhiều bệnh nhân nam đi tầm soát ung thư được chỉ định xét nghiệm ung thư vú, và bệnh nhân nữ lại được chỉ định làm xét nghiệm tuyến tiền liệt. Lý giải về điều lạ lùng này, bác sĩ Ngọc Anh cho biết hiện một số phòng khám đã in sẵn các xét nghiệm để bác sĩ chỉ định và nhiều bác sĩ cứ tiện tay gạch một loạt từ trên xuống dưới.

Điều đáng nói là mặc dù mất tiền nhưng bệnh chưa chắc đã có thể phát hiện được. Bởi hiện nay vẫn chưa có một xét nghiệm máu hay phương tiện chẩn đoán hình ảnh nào có thể phát hiện ngay người bệnh có mắc bệnh ung thư hay không – Bác sĩ Đặng Huy Quốc Thịnh, phó giám đốc Bệnh viện Ung bướu TP.HCM cho biết. Ngay cả những máy PET CT (mỗi lần chụp có giá 26-28 triệu đồng), chụp cắt lớp điện toán toàn thân… cũng không thể phát hiện sớm bệnh ung thư, mà phải phối hợp khám lâm sàng và kết hợp nhiều xét nghiệm khác nhau.

Khi nào cần đi tầm soát ung thư?

Để tầm soát ung thư, người bệnh không được xét nghiệm, tầm soát tràn lan mà phải có kế hoạch và định hướng cụ thể. Khi có những dấu hiệu bất thường mới nên đi tầm soát bệnh ung thư. Trường hợp một người đàn ông hơn 50 tuổi bị ho dai dẳng mới cần xét nghiệm xem có bị ung thư phổi hay không. Nữ trên 30 tuổi nên phết tế bào âm đạo định kỳ là tốt nhất để có thể tầm soát ung thư cổ tử cung.

Bên cạnh đó, tầm soát ung thư cũng không được thực hiện bừa bãi, thiếu cơ sở khoa học và chuyên môn. Hiện nhiều phụ nữ đi tầm soát bệnh ung thư vú. Khi đến các cơ sở y tế, bác sĩ chỉ định cho chụp nhũ ảnh và kết quả không có vấn đề. Sau đó, những phụ nữ này vẫn thấy ngực đau nhức nên đến cơ sở y tế khác để khám, cũng được chỉ định cho chụp nhũ ảnh. Người bệnh tiếp tục chụp thêm một nhũ ảnh chỉ trong vòng vài tháng. Điều này không đúng vì chụp nhũ ảnh một năm chụp một lần, chứ mỗi lần đau là mỗi lần chụp sẽ đưa lượng phóng xạ vào cơ thể, có thể gây thêm bệnh ung thư.

Nhiều câu chuyện đáng tiếc đã xảy ra, như khi bệnh nhân tầm soát ung thư vú thường xuyên, tuy nhiên sau một thời gian lại nhận được tin chẩn đoán mắc ung thư vú tại bệnh viện Ung bướu. Tuy khó giải thích chính xác, song một lỗ hổng thường gặp trong khám sức khỏe định kỳ là chị em chỉ được siêu âm ngực chứ không được khám lâm sàng, tức là phải có bàn tay bác sĩ khám.

Việc tầm soát ung thư là cần thiết nhưng cũng cần có hiểu biết khoa học, đúng lộ trình. Bác sĩ Thịnh khuyên bệnh nhân muốn tầm soát bệnh ung thư nên đến những bệnh viện chuyên khoa ung thư, hoặc những bệnh viện có liên quan nhiều đến ung thư, hoặc những bệnh viện ngoại khoa có chuyên khoa tổng quát… Ví dụ, một người đàn ông 50 tuổi lo sợ ung thư tuyến tiền liệt nên đi khám. Bên cạnh khám lâm sàng (bác sĩ phải khám bằng tay), người bệnh sẽ được cho thử máu. Trường hợp thấy người bệnh có những bất thường về tuyến tiền liệt, bác sĩ tiếp tục sinh thiết từ tuyến tiền liệt mới biết bệnh nhân mắc bệnh hay không.

Đó là một số kiến thức về tầm soát ung thư mà bạn cần nắm rõ. Hãy bảo vệ sức khỏe cho mình và người thân ngay từ bây giờ, tránh tầm soát ung thư tràn lan và thiếu khoa học.

Nguồn

http://plo.vn/suc-khoe/dinh-duong/khi-nao-nen-tam-soat-ung-thu-93541.html

Bài viết tương tự

Hỏi về bệnh đau dạ dày Viêm phế quản trẻ em là bệnh gì? Triệu chứng và cách điều trị an toàn cho bé Chữa sỏi thận bằng quả sung hiệu quả với 6 cách đơn giản tại nhà Hỏi về k vú Viêm Phế Quản Dạng Hen: Triệu Chứng Nguy Hiểm Cần Điều Trị Ngay Nguồn gốc nấm lim xanh và bài thuốc nấm lim xanh điều trị bệnh gan