Làm thế nào để phát hiện và điều trị ung thư da?

Khái niệm ung thư da

Ung thư da là ung thư xuất phát từ biểu mô da che phủ mặt ngoài cơ thể bao gồm ung thư tế bào gai, ung thư tế bào đáy và ung thư xuất phát từ các tuyến phụ thuộc da bao gồm ung thư tuyến bã, ung thư tuyến mồ hôi.

Ngoài ra còn có sarcom Kaposi gặp trong bệnh AIDS và ung thư hắc tố da. Ung thư da là căn bệnh không nằm trong 10 bệnh ung thư thường gặp. Tỷ lệ mới mắc ung thư da ở Việt Nam khá thấp, đối với nam là 3,2/100.000 và đối với nữ là 3,1/100.000.

Bệnh ung thư da hầu hết thường xảy ra ở người già, nam nhiều hơn nữ. Ung thư da hay xảy ra ở vùng da hở. Nếu được phát hiện sớm, ung thư da có thể được điều trị đạt kết quả tốt. Tuy nhiên, cũng như những ung thư khác, ung thư da nếu để muộn thì hiệu quả điều trị không cao và tử vong do di căn xa.

Ung thư da hầu hết thường xảy ra ở người già, nam nhiều hơn nữ

Ung thư tế bào đáy, ung thư tế bào gai là hai loại ung thư phổ biến ở Việt Nam.

– Ung thư da tế bào đáy là ung thư xuất phát từ lớp tế bào nằm ngay trên màng đáy của da. Loại ung thư này hay gặp ở người già, đa số ở vùng mặt, chiếm khoảng 65% trong tổng số các ung thư da. Ung thư tế bào đáy có đặc điểm là phát triển chậm, thường không di căn và tiên lượng tốt.

– Ung thư da tế bào gai xuất phát từ lớp tế bào gai. Ung thư da loại này chủ yếu xuất hiện trên nền sẹo cũ, đa số ở vùng tay chân, chiếm khoảng 25% trong tổng số các loại ung thư da. Loại ung thư này tiến triển nhanh, thường di căn hạch, di căn xa và tiên lượng xấu.

Triệu chứng của ung thư da

Ung thư da có bốn triệu chứng sau: vết loét lâu liền thỉnh thoảng lại chảy máu hoặc có thể lành sau đó tái phát lại. Thay đổi tại một vùng da bị sừng hóa có loét, nổi cục, dễ chảy máu. Vết loét hay nổi cục trên bề mặt sẹo cũ, một đường dò cũ hoặc trên nền da đã xạ trị từ trước. Một mảng đỏ mạn tính có loét.

Bạn nên đến ngay cơ sở chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị khi thấy trên da xuất hiện những triệu chứng trên.

Ung thư da tế bào đáy thường xảy ra ở vùng mặt. Ban đầu xuất hiện một vết loét nhỏ, có bờ, đáy nhẵn, đóng vẩy. Vết loét thường xuất hiện từ mụn cơm, nốt ruồi, nốt xơ da nhiễm sắc. Khi bệnh bước vào giai đoạn muộn, vết loét to có bờ, lan theo bờ nông ít xâm lấn sâu, vết loét có thể làm lộ xương mặt, nhiễm trùng, nề đỏ xung quanh. Không di căn hạch.

Ung thư da tế bào gai hay gặp ở tay chân và da đầu, thường xuất phát từ sẹo bỏng. Thể điển hình là khối u sùi, bề mặt mủn nát dễ chảy máu. U càng lớn càng dễ loét có hình dạng như súp lơ, mùi hôi, đau, nề đỏ xung quanh. Khối u tiến triển nhanh làm biến dạng, lộ xương, nhiễm trùng. Thường di căn hạch.

Các cách phòng ngừa ung thư da

Để phòng ngừa ung thư da, bạn cần bảo vệ làn da của mình cẩn thận bằng cách: mặc áo nhiều màu hoặc màu tối bằng các chất liệu tự nhiên sẽ bảo vệ da bạn tốt hơn là mặc áo màu sáng bằng chất liệu nhân tạo. Cần sử dụng nón, mũ hoặc màn che nắng khi ra ngoài trời. Bạn nên chọn nón mũ rộng vành để che được cả đầu, mặt, cổ.

Phải có biện pháp bảo vệ như đeo găng, đi ủng, quần áo bảo hộ, kính, mặt nạ… khi làm việc có tiếp xúc với hóa chất, phóng xạ. Hạn chế làm việc ngoài trời nắng trong khoảng thời gian từ 10 giờ sáng đến 2 giờ chiều. Thường xuyên vệ sinh da sạch sẽ, tránh và điều trị kịp thời các triệu chứng viêm nhiễm trên da.

Đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, cố gắng không cho tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời trong khoảng thời gian 10 giờ sáng đến 2 giờ chiều. Nếu phải ra ngoài nên dùng các biện pháp bảo vệ như che dù, đội mũ, nón… Nên khám bác sĩ khi nhận thấy có bất kỳ tổn thương nào ở da.