Thuốc lá – nguyên nhân của bệnh ung thư phổi

Ung thư phổi giai đoạn đầu thường không có triệu chứng cụ thể nên khi biết mình mắc bệnh ung thư phổi rất nhiều người đã bất ngờ. Vậy đâu là nguyên nhân chủ yếu gây nên căn bệnh quái ác này tại nước ta cũng như trên thế giới hiện nay?

Trên thế giới, mỗi năm có khẳng 1,78 triệu người mắc bệnh ung thư phổi và 1,6 triệu người tử vong do nó gây ra. Ở Việt Nam, con số thống kê được cũng dấy lên hồi chuông báo động mạnh mẽ và vẫn có chiều hướng gia tăng mạnh trong các năm tới. 19.500 ca tử vong và 22.000 ca mắc mới, đây là số liệu thống kê được trong thời gian gần đây nhất.

Hút thuốc lá gây ung thư phổi

Đa số ung thư phổi xuất hiện ở những người đã và đang hút rất nhiều họ tiếp xúc trực tiếp với khói thuốc lá. Mức độ tiếp xúc với điếu thuốc tùy thuộc vào từng người như người hút tiếp xúc nhiều với khói thuốc còn bị nhiều hơn những người hút. Và Sáng 13-9, tại khoa nội 1 Bệnh viện Ung bướu TP, anh P.H.L. (33 tuổi, Q.Bình Thạnh, TP.HCM) dáng người gầy gò ngồi chờ đến lượt vào để bác sĩ khám bệnh. Anh là bệnh nhân vừa được bác sĩ chẩn đoán bị ung thư phổi.Anh L. kể anh làm nghề chạy xe ba gác chở sắt xây dựng. Anh bắt đầu hút thuốc lá từ lúc15, 16 tuổi. Theo thời gian, càng ngày anh càng hút thuốc nhiều hơn và hiện mỗi ngày phải hút một gói. Tuy bị ung thư phổi nhưng anh L. cho biết anh chưa bỏ thuốc lá vì anh nghĩ “thuốc lá không phải là nguyên nhân chính gây ung thư phổi mà còn do nhiều yếu tố khác”.

Theo lời anh L., trước đây anh hoàn toàn bình thường nhưng cách đây ba tháng anh thấy hay đau, có khi nhức vùng ngực phải, hơi khó thở, đau lói sau vai phải mỗi khi làm nặng. Khi bị như vậy anh cứ nghĩ do công việc nặng nhọc gây giãn cơ nên anh tự mua thuốc tây uống. Uống hoài nhưng các triệu chứng này không giảm, anh L. mới đi khám bệnh, kết quả là anh bị ung thư phổi. Cùng tại khoa nội 1, anh Giang Văn Nhung (43 tuổi, Đắk Lắk) đến khám bệnh để chuẩn bị truyền hóa chất do ung thư phổi tái phát. Theo anh Nhung, anh bị ung thư phổi năm 2012 và được phẫu thuật, hóa trị, xạ trị, uống thuốc điều trị liên tục suốt bốn năm nay. Ngay khi biết mình bị ung thư phổi, anh Nhung bỏ ngay việc hút thuốc theo lời khuyên của bác sĩ.

Thuốc lá - nguyên nhân của bệnh ung thư phổi

Nguyên nhân của bệnh ung thư phổi không thể bỏ qua đó là thuốc lá

Giai đoạn sớm, không có triệu chứng cụ thể

Nhiều giai đoạn có dấu hiệu tiền ung thư phổi với các đối tượng như tuổi 55- 74 tuổi hút thuốc trung bình 1 ngày/ bao hoặc đang hút thuốc trong vòng 15 năm trở lại. Sự kiểm soát và phát hiện sớm ung thư phổi như khả năng trị khỏi và giảm nguy cơ tử vong. Theo TS.BS Vũ Văn Vũ – trưởng khoa nội 1 Bệnh viện Ung bướu TP, mỗi năm bệnh viện tiếp nhận điều trị khoảng 1.000 ca mắc mới ung thư phổi. Trong đó 80-85% người bệnh ở giai đoạn muộn, di căn xa, khiến việc điều trị vô cùng khó khăn, tốn kém nhưng hiệu quả không cao. Số người đến khám khi bệnh còn ở giai đoạn khu trú, có thể can thiệp tốt bằng phẫu thuật ước tính chỉ khoảng 15-20%.

Nếu bị bội nhiễm khi ho có thể kèm theo đàm đặc màu vàng xanh. Hai là đau ngực, đó là khi khối u xâm lấn vào cấu trúc thần kinh. Ba là khó thở khi khối u gây chèn ép, gây có nước màng phổi, làm cho cử động hô hấp bị giới hạn. Có khi ung thư phổi phát triển rất nhanh, nhiều khi bệnh nhân đi khám vì triệu chứng ở cơ quan khác do bệnh đã di căn xa. Đây chính là nguyên nhân của bệnh ung thư phổi giai đoạn đầu mà bạn thường coi nhẹ.

Phòng ngừa bệnh là bước quan trọng nhất

Tỷ lệ mắc ung thư của người hút thuốc lá do với người không hút những 10 lần.Vậy phải có cách phòng ngừa ung thư phổi bằng cách bỏ thuốc lá và tránh xa những khói thuốc xung quanh .Vì nguyên nhân chủ yếu dẫn đến ung thư là hút thuốc lá.

Những người chung sống với người hút thuốc, người phải tiếp xúc thường xuyên với các tác nhân thuốc lá như nhân viên làm việc trong các công nghệ giải trí, quán bar, nhà hàng, quán karaoke, vũ trường, sòng bài hoặc công nhân làm trong các dây chuyền sản xuất có tiềm ẩn khói, bụi và chất độc như luyện gang, thép… cũng là đối tượng có nguy cơ cao mắc ung thư phổi.

Do việc chẩn đoán sớm ung thư phổi có nhiều khó khăn, y học vẫn chưa có biện pháp thích hợp để tầm soát bệnh trong cộng đồng, trong khi đây là bệnh lý hiểm hóc, tiến triển rất nhanh, chưa có biện pháp phát hiện kịp thời. Ngay cả chụp X-quang phổi định kỳ, thử tế bào học trong đàm cũng không hiệu quả.Ở một số quốc gia phát triển, người ta khuyến cáo chụp CT-scan (kỹ thuật chụp X-quang cao cấp điện toán cắt lớp với mức năng lượng thấp) hằng năm để phát hiện sớm ung thư phổi cho những người ở độ tuổi 50-70, có tiền căn hút thuốc lâu dài.