Bệnh ung thư ở Việt Nam sẽ tăng mạnh cho tới năm 2020

Theo ước tính của giới chuyên gia, bệnh nhân ung thư ở Việt Nam sẽ có tới 200.000 người vào năm 2020 và chủ yếu tập trung vào các bệnh như ung thư vú và ung thư phổi.

Vào năm 2012, con số người tử vong do bệnh tật vào khoảng 520.000 và có 73% trong số đó là các bệnh không lây nhiễm như ung thư, phổi, tim mạch… Tỷ lệ mắc ung thư có xu hướng gia tăng nhanh ở phần lớn các nước trên thế giới. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) nhận định đây là nạn dịch đã xảy ra trong hiện tại. Ước tính mỗi năm trên toàn cầu có hơn 14,1 triệu người mới mắc và 8,2 triệu người chết do ung thư, trong đó gần 70% là ở các nước đang phát triển. Hiện khoảng 23 triệu người đang sống chung với ung thư. Nếu không có các biện pháp can thiệp kịp thời thì con số này sẽ lên tới 30 triệu vào năm 2020.

Mặt bằng chung, người dân hiểu biết về ung thư còn thấp và dường như rất ít quan tâm, chỉ phát hiện ra khi bệnh đã ở tình trạng nguy hiểm (ảnh chụp tại BV Ung bướu TP.HCM).

Tại nhiều nước phát triển trên thế giới thì ung thư chính là nguyên nhân thứ hai gây ra tử vong, chỉ sau tim mạch. Ở các nước đang phát triển, ung thư đứng hàng thứ ba sau bệnh nhiễm trùng, ký sinh trùng và tim mạch. Ung thư phổi là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở nam giới toàn cầu. Ở nữ, ung thư vú là nguyên nhân tử vong hàng đầu ở các nước phát triển và ung thư cổ tử cung là nguyên nhân hàng đầu ở các nước đang phát triển. Ung thư dạ dày là nguyên nhân gây tử vong hàng thứ hai ở cả hai giới. Năm 2010 ở Việt Nam có 126.307 ca ung thư mới mắc ở cả hai giới, trong đó hơn 54.000 nữ và 72.000 nam. Ước tính trong năm 2020 sẽ có ít nhất gần 200.000 ca ung thư mới mắc. Tỷ lệ mắc mới ung thư ở nam là 101.000 ca. Dẫn đầu là ung thư phổi, sau đó đến dạ dày, gan, đại trực tràng, thực quản, vòm, hạch, máu, tiền liệt tuyến… Tỷ lệ mắc mới ở nữ là 83.385 ca, nhiều nhất lần lượt là ung thư vú, dạ dày, phổi, đại trực tràng, cổ tử cung, giáp trạng, buồng trứng…

Mặt bằng chung, người dân hiểu biết về ung thư còn thấp và dường như rất ít quan tâm, chỉ phát hiện ra khi bệnh đã ở tình trạng nguy hiểm. Kết quả nghiên cứu gần đây tại 12 tỉnh thành cho thấy 67,2% số người được hỏi cho rằng ung thư là bệnh nan y, việc phát hiện sớm muộn gì cũng thế. 35,8% người nghĩ ung thư nếu đụng dao kéo vào sẽ di căn sớm và chóng chết. Việt Nam đang đặt mục tiêu đến năm 2020 khoảng 70% người trưởng thành hiểu biết đúng về bệnh ung thư.

Các chuyên gia khuyến cáo cần làm giảm xuất độ ung thư bằng cách kiểm soát hoăc loại bỏ sự phơi nhiễm các yếu tố nguy cơ hoặc gia tăng sự đề kháng cá nhân với các yếu tố nguy cơ này bằng văcxin hoặc hóa phòng ngừa. Việc tầm soát phát hiện ung thư ở giai đoạn sớm đóng vai trò quan trọng trong hiệu quả điều trị bệnh. Cần xây dựng lối sống lành mạnh với dinh dưỡng và vận động hợp lý, duy trì cân nặng lý tưởng để số bệnh nhân ung thư ở Việt Nam sẽ được giảm xuống mức thấp nhất.